IJsland is een belangrijk broedgebied voor de Regenwulp (Whimbrel, Numenius phaeopus), het kleinere neefje van ‘onze’ Wulp. Ongeveer 40% van de wereldpopulatie is hier in IJsland in de zomer te vinden. Men schat dat ongeveer 750.000 regenwulpen jaarlijks IJsland aandoen. In krap 2 maanden tijd broeden de regenwulpen hier en groeien de jongen op. De jongen verlaten enkele uren nadat ze uit het ei komen het nest, zoeken direct zelf voedsel en worden nog enkele weken door hun ouders vergezeld. Begin augustus vertrekken de adulte regenwulpen alweer naar hun overwinteringsgebieden, enkele weken later gevolgd door de jongen. Medio september is IJsland regenwulpvrij.

Waar gaan ze ‘s winters naar toe en hoe komen de regenwulpen daar? Al langer is bekend dat IJslandse regenwulpen overwinteren aan de westkust van Afrika, in Mauritanië/Guinea-Bissau. Maar lang was onbekend of ze hierheen vlogen via tussenstops in West-Europa, of via de directe route ten westen van Engeland 4-6000 km non-stop over de Atlantische Oceaan. In 2012 en de jaren erna werden een aantal IJslandse regenwulpen voorzien van een geolocator en het jaar erop werden ze weer gevangen (Alves, J. A. et al. Very rapid long-distance sea crossing by a migratory bird. Scientific Reports 6, 38154 (2016)). Tot verassing van de onderzoekers bleken alle regenwulpen in het najaar en enkelen in het voorjaar de directe route over de oceaan gevlogen te hebben. De regenwulpen bleken in staat 5-6000 km non-stop dag en nacht aanéén in 5 dagen zonder te rusten over zee te kunnen vliegen. Gemiddeld deden ze er 107 uur over om van IJsland in West-Afrika te belanden en vlogen ze gedurende deze hele tijd gemiddeld 50 km/uur!

De Scandinavische en Russische regenwulpen trekken in het najaar wel langs de kusten van West-Europa naar het zuiden en passeren op hun route zo ook de Nederlandse kust. Ook zij zijn op weg naar de Afrikaanse westkust. Regenwulpen broeden niet in Nederland. Toch kennen velen, zelfs wanneer zij een regenwulp nog nooit gezien hebben, hem wel bij naam vanwege het gelijknamige boek van Maarten ’t Hart, waarin hij vertelt over een beklemmende jeugd en het vinden van rust en ruimte in de natuur. Ik associeer regenwulpen met de geur en kleur van een frisse herfstochtend langs de kust, wanneer in de vroegte hun verdragende melancholieke roep de stilte verbreekt en de komst van een vlucht regenwulpen over zee aankondigt.  

Wij kwamen regenwulpen op veel plaatsen in IJsland tegen. De foto’s zijn gemaakt op de eerste nog bewolkte dag vlak na het verlaten van het vliegveld in de buurt van Gardur, vlak bij de vuurtoren op de zuidwestpunt van IJsland. Er liepen een aantal opgewonden roepende regenwulpen tussen de rotsen en de fraaie arctische toendravegetatie van grassen, mossen en korstmossen. Luid roepend en frequent opvliegend trokken ze de aandacht.