De smyrna-ijsvogel (Halcyon smyrnensis) is een van de grotere ijsvogels. Op reis door India kwamen we ze op diverse plaatsen tegen, waaronder het Keoladeo bird sanctuary. Hier vangen ze hun voedsel door zich head-first van hoog in het water te storten. Met hulp van de zwaartekracht overwinnen ze hun eigen drijfvermogen en de weerstand van het water en kunnen in de diepte op vis jagen. Tientallen keren per dag duiken ijsvogels zo, jaren aaneen. De hoogfrequente drukgolf op het hoofd zouden wij niet overleven – hoe doen ijsvogels dit zonder hersenschade op te lopen?

In miljoenen jaren hebben ijsvogels zich aangepast in de niche van duikende vissers. Sommige van deze aanpassingen beschermen het brein van de duikende vogels. Zo helpt de spitse ijsvogelsnavel en de positionering ervan in de schedel de impact van het water op het ijsvogellijfje tijdens de duik te minimaliseren. Door het water te klieven met een zo klein mogelijk oppervlak – de snavelpunt -, wordt de drukgolf van het water op de schedel geminimaliseerd, de schedelvorm en sterke nekspieren helpen vervolgens om de druk zo min mogelijk aan de hersenen door te geven.

De pinda-grote ijsvogelhersentjes hebben hiernaast nog een eigen beschermingsmechanisme in de vorm van het tau-eiwit. Dit eiwit geeft zenuwcellen stevigheid en is van belang voor het gezond functioneren van het brein. Bij boksers, koppende voetballers en rugbyers bijvoorbeeld heeft dit eiwit een rol in de bescherming tegen, en het herstel van, chronisch hersenletsel. In tegenstelling tot veel andere vogels blijken alle ruim honderd bekende ijsvogelsoorten genetisch te coderen voor dit tau-eiwit. Mogelijk helpt het de ijsvogelhersentjes te beschermen en opgelopen schade te herstellen

Naast de snoekduiken naar vis, foerageren smyrna-ijsvogels op vele andere prooien; afhankelijk van de locatie staan kikkers, muizen, hagedissen, slangen en kleine vogels op hun menu. Het zijn echte sit-and-wait jagers die uren vanaf een vast punt op de uitkijk kunnen zitten om plots te duiken of kort te bidden boven hun prooi. Lokaal komen ze in uitbundige aantallen voor (least concern IUCN), maar hun verspreidingsgebied krimpt. Rond Izmir in Turkije – het voormalige Griekse Smyrna vanwaar de vogel zijn naam dankt – wordt de ijsvogel niet meer waargenomen.