Black Valley, of Cummeenduff, zoals Ieren de vallei noemen, ligt wild en verlaten in het uiterste zuidwesten van Ierland. Het is éen van Ierlands meest afgelegen valleien, waar de bewoners als laatsten werden aangesloten op het electriciteitsnet en waar mobiele telefoons geen contact hebben. De vallei is bereikbaar via een smalle slingerweg, die zich net ten zuiden van het tochtgat Moll’s Gap afsplitst van de hoofdweg.

Op een stormachtige herfstdag doorkruisten we de vallei. Regenbuien, felle windvlagen, plotse opklaringen en schitterende regenbogen trokken de hele dag in hoog tempo aan ons voorbij. Een dicht en vochtig naaldbos inlopend stuitten we op twee grazende Sikaherten, terwijl boven ons het geluid van doortrekkende koperwieken en kramsvogels de lucht vulde. Natgeregend liepen we tegen het einde van de dag langs de Gearhameen, een brede beek die het verzamelde water de vallei uit voerde, toen een foeragerende waterspreeuw (Cinclus cinclus hibernicus) onze aandacht trok. Herhaaldelijk ging het vogeltje in zijn jacht naar meivliegnimfen, kokerjuffers en watervlooien kopje onder, om steeds weer op dezelfde bemoste steen midden in de beek terug te keren, tot het zich uiteindelijk met de wilde stroom mee liet voeren en stroomafwaarts uit het oog verdween.

Velen van ons hebben de overwinterende zwartbuikwaterspreeuw (c.c.cinclus) aan de Zoetermeerse plas gezien in de voorbije winter. Een mooie waarneming, maar wel in een ietwat ongebruikelijke setting. Hier in Ierland is het beestje echt thuis. De Ieren noemen hem ‘gabha dubh uisge’ – blacksmith, naar zijn lederbruine verenpak. In tegenstelling tot veel Scandinavische waterspreeuwen die ’s winters wegtrekken, zijn het hier taaie standvogels die zich ook in de winter langs de rivier moeten zien te redden en het moeilijk krijgen wanneer de temperatuur onder het vriespunt zakt en de beken dreigen dicht te vriezen. Ierse waterspreeuwen nemen het standvogel zijn zeer serieus; de vogels worden in de winter maar zelden verder dan tien á twintig kilometer van hun nestplaats waargenomen.