De zomer ligt helaas achter ons. In Noord-Scandinavië vriezen de eerste meertjes weer dicht en ook hier lonkt de ijsbaan. Veel trekvogels voelen dat zuidelijker streken hen roepen. Op zoek naar dwaalgasten in de Driemanspolder, trof ik een kleine fuutachtige dobberend langs de oever van de noordelijke plas. Een kuifduiker (Horned grebe, Podiceps auritus)! In IJsland, bij het vulkanische Lake Myvatn, zag ik dit voorjaar kuifduikers in hun roodbruine broedkleed met hun carnavaleske namegiving gele kuif (laatste foto). Het bescheidener bruin-witte winterkleed van deze vogel in de Driemanspolder deed hier niet voor onder, met name vanwege de oogverblindend mooie rode ogen die nu nog meer opvielen.

Er wordt veel gespeculeerd over de functie van het felle rood van de kuifduikerogen. Zonder onderbouwing wordt soms gesuggereerd dat de rode iris het zicht onder water tijdens de jacht op vissen en insecten zou vergemakkelijken. Maar de felrode ogen hebben waarschijnlijk meer een functie in het aantrekken van een partner. Ook zal het felle rood de vogel niet hinderen in de jacht op vis onder water omdat het rood in de diepte niet zichtbaar is. Iedere amateurduiker kan het vertellen. Hoe dieper je duikt hoe minder kleur je waarneemt en het eerste dat uit het spectrum verdwijnt is de kleur rood. Rood licht heeft een kortere golflengte dan blauw of paars en dringt hierdoor minder diep in het water door. Al op tien meter diepte oogt een knalrode vis donkergrijs. De opvallende rode koplampen van kuifduikerogen die een vis aan de oppervlakte waarschuwend op zich af ziet komen veranderen op enkele meters diepte dus in matgrijze dimlichtjes en hinderen hierdoor de kuifduiker in de jacht niet.

Desondanks gaat het deze pure watervogel niet best. De aan het lijf geplakte achterpoten doen het in het water geweldig als flippers maar maken het lopen op land bijkans onmogelijk. Ook om op te vliegen heeft de kuifduiker een tiental meters watertrappelen nodig om snelheid te maken. Duidelijk is dat Kuifduikers niet kunnen zonder door stille bossen omgeven meertjes met helder visrijk water. Juist deze habitat staat wereldwijd onder druk en hiermee de populatie kuifduikers (200.00-500.000 exemplaren, IUCN rode lijst: kwetsbaar). Kuifduikers leven vooral in Canada en Rusland, slechts 10% van de populatie is Europees. Op veel plaatsen lopen nu projecten die de leefomgeving van kuifduikers willen beschermen en de huidige populatie behouden.