Schaatsen of fotograferen? Dat was het dilemma in het weekend medio december. Het had een paar nachten gevroren bij nagenoeg windstil weer. Het ijs was nog maar enkele centimeters dik, maar het trok enorm. Mijn ijzers lagen al enkele dagen verwachtingsvol in hun roodstoffen beschermers bij de deur. Tegelijkertijd bood de combinatie van ijs en zacht decemberlicht goede fotografiemogelijkheden. Keuzestress – wat een afschuwelijk woord – leidde uiteindelijk tot het compromis; schaatsen én fotograferen.

Dus op naar de Zevenhuizerplas. Baardmannetjes fotograferen in de rietkragen en daarna schaatsen op nog maagdelijk ijs; dat was het idee. Maar natuurlijk liep het anders. Bij aankomst bleken de paden overdekt met een verraderlijk laagje ijs. Lopen was nauwelijks mogelijk; voorzichtig schuifelde ik richting de rietzomen. Alwaar, ook ná veel geduld, de baardmannetjes niet thuis gaven. Onverrichter zake schoof ik weer richting de auto om mijn schaatsen onder te binden toen ik vanuit mijn ooghoek iets laag in het riet zag bewegen. Gespannen wachtte ik af. Liggend in het bevroren gras, de optrekkende kou negerend, zag ik een Waterral (Water rail, Rallus aquaticus) behoedzaam de beschutting van het riet verlaten om op het ijs iets eetbaars te zoeken. Zo snel als hij verscheen, zo snel was ie ook weer verdwenen. Maar het ritselen in het riet hield aan. En zo herhaalde de Waterral zijn gewaagde uitstapje enkele malen, voorzichtig balancerend op zijn lange tenen langs de rand van het hier flinterdunne ijs, verbaasd pikkend naar zijn helder oplichtende spiegelbeeld.

De waterral is een schuwe zonderling, verborgen levend in rietlanden en moerassen, die met zijn lange tenen rietstengels omstrengelt terwijl hij wormen, insecten en visjes zoekt boven- en onderwater. De meesten van ons hebben hem bewust of onbewust wel eens gehoord, luid piepend of knorrend diep vanuit het riet. Want horen doe je dit kleinere familielid van het waterhoentje wel, maar zien zelden of nooit. Toch broeden er in Nederland stabiel 3-5000 paren op een wereldwijde populatie van 0.6-1.5 miljoen (IUCN; least concern).

Nadat de waterral definitief in het riet verdwenen was, werd het tijd om zelf het ijs te testen. Ongeduldig schoof ik in mijn Zweedse schaatspantoffels en stapte voorzichtig op het ijs. Onder me kraakte de ijsvloer instemmend, ik vond mijn ritme en gleed al snel de bevroren polder in, verwonderd over de leegte. Met de zon laag boven de westelijke horizon genoot ik van de kou in mijn gezicht en het zachte zingen van het ijs.
Holland op zijn mooist, de middag vloog voorbij!